Kimyasal Olarak Zorlu Ortamlarda EMT Boru Kullanımı – Asidik ve Alkali Tesislerde Kablo Güvenliği

Giriş: Kimyasal Ortamlar Kabloların En Hızlı Yıprandığı Alanlardır

Asidik–alkali ortamlarda kablolar yalnızca fiziksel darbeye maruz kalmaz; aynı zamanda:

• kimyasal buhar,

• yüksek nem,

• korozif gaz,

• alkalin temizlik maddeleri,

• çözücüler,

• yağlar,

• aşındırıcı metal tozlar

gibi pek çok riske açık hâle gelir.

PVC, kauçuk veya plastik kablo kılıfları bu ortamlarda:

• şişer,

• çatlar,

• yumuşayarak kabloyu koruyamaz hâle gelir.

Bu nedenle kimyasal tesiste kablo koruması sadece estetik bir düzenleme değil, zorunlu bir mühendislik önlemidir.
Bu noktada EMT borular, en güçlü ve uzun ömürlü çözüm olarak öne çıkar.

1. Kimyasal Ortamların Kablo Üzerindeki Etkileri

1) Korozyon etkisi

Asit buharı, kablo kılıfını ve damar izolasyonunu hızla aşındırır.

2) Şişme ve yumuşama

PVC kablo kılıfının en zayıf noktası kimyasal şişmedir.

3) İzolasyon kaybı

Kablo izolasyonu kimyasal emilimiyle çatlar → kısa devre riski doğar.

4) Bağlantı noktalarında oksidasyon

Sensör ve kontaktör bağlantıları kararmaya başlar.

Sonuç olarak kablonun ömrü %50–80 oranında azalır.

2. EMT Boru Kimyasal Ortamlar İçin Neden En Güçlü Çözümdür?

EMT borular galvanizli çelikten üretilir.
Bu yapı:

• kimyasal buharlara karşı yüksek direnç,

• sıfıra yakın sıvı geçirgenliği,

• yüksek mekanik dayanım,

• uzun ömür

gibi avantajlar sağlar.

EMT borunun kimyasal ortamlarda sunduğu kritik faydalar:

1) Tam kapalı bariyer etkisi

Kimyasal, buhar veya sıvı kabloya ulaşamaz.

2) Korozyona karşı galvaniz koruma

Galvaniz yüzey asit ve alkalilere karşı direnç sağlar.

3) Mekanik darbe dayanımı

Kimyasal tesislerde ağır kapaklar, tank kapakları veya teçhizat düşmeleri risktir → EMT boru kabloyu fiziksel olarak da korur.

4) Yüksek sıcaklığa dayanım

Kimyasal reaksiyon tesisleri genelde ısılı alanlardır.

5) Nem geçirimsiz yapı

Korozyona neden olan nem, kabloya ulaşamaz.

3. Kimyasal Olarak Zorlu Tesisler Nerelerdir?

EMT boru aşağıdaki tesislerde zorunlu kabul edilir:

• Petrokimya tesisleri

• Galvaniz kaplama fabrikaları

• Asit ve solvent depoları

• Gıda üretim tesislerinin alkali yıkama alanları

• Boyahaneler ve kimyasal çözücü alanları

• İlaç üretim tesisleri

• Temizlik kimyasalları fabrikaları

• Havuz kimyasal hatları

• Akü üretim tesisleri (asitli ortam)

Bu alanlarda kabloyu yalnızca plastik boru ile korumak güvenli değildir.

4. EMT Boru + Kablo Koruma + Hareketli Kanal Üçlü Çözümü

Kimyasal ortamlar çoğu zaman sadece sabit hatlar içermez; hareketli ekipmanlar da vardır.
Bu nedenle ideal koruma aşağıdaki üçlü kombinasyonla kurulur:

A) Sabit hatlarda → EMT boru

Asit buharı veya alkali temizlik sıvısı boruya asla nüfuz edemez.

B) Hareketli hatlarda → Metal spiral & hareketli kanal

Kimyasal ortamlarda plastik enerji zincirleri risklidir; metal kanal + esnek spiral ideal çözümdür.

C) Dış ortam geçişlerinde → UV dayanımlı kablo + EMT

Kimyasal + UV birleşimi en yıpratıcı etkidir.

Bu üçlü kombinasyonla kablo ömrü 4 kata kadar uzar.

5. EMT Boru Montajında Kimyasal Ortamlar İçin Altın Kurallar

1) Tüm bağlantı noktaları sızdırmaz olmalı

Kimyasal, boru içindeki kabloya temas etmemeli.

2) Boru bağlantıları galvaniz kaplı olmalı

Korozyon riskini azaltır.

3) Kablo ekleri boru dışına taşınmalı

Ek kutuları her zaman risk noktasıdır.

4) Boru içi doluluk %50–60 bandında tutulmalı

Kimyasal ortamda kablonun ısınmaması için hava payı şart.

5) Boru güzergâhı kimyasal sıçrama alanlarından uzak olmalı

Şart değilse boru tavan hattından çekilmelidir.

6) Kimyasala doğrudan maruz kalan bölgede boru ek yerleri minimum olmalıdır

6. EMT Boru Kullanılmadığında Ne Olur?

Kimyasal tesiste EMT boru kullanılmazsa:

• kablo şişer

• bağlantı uçları oksitlenir

• 2–3 ay içinde izolasyon çatlamaları başlar

• sensör veri kaybı oluşur

• PLC bağlantıları kesilir

• üretim durur

Bu arızaların tamamı, kimyasal ortamda korumasız kablonun doğal sonucudur.

7. EMT Borunun Kimyasal Direnç Açısından Karşılaştırması

Sonuç: Kimyasal tesislerde en güvenli sistem EMT borudur.

SONUÇ: Kimyasal Ortamlarda EMT Boru Kablo Güvenliğinin Temelidir

Kimyasal ortamda kablo koruma “ekstra bir seçenek” değildir;
yanlış seçim işletme güvenliğini riske atar.

EMT boru:

• kimyasal buharı engeller

• yüksek sıcaklığa dayanır

• korozyon direnci yüksektir

• kabloyu tamamen izole eder

• uzun ömür sağlar

Bu nedenle asit–alkali tesislerde EMT boru kullanımı hem güvenlik hem verimlilik için zorunlu mühendislik çözümüdür.