- 9/ 9/ 2025
EMT Boruların Birbirine Bağlantısı: Teknik ve Mühendislik Esasları
Elektrik tesisatlarında kullanılan EMT (Electrical Metallic Tubing) borular, ince cidarlı galvanizli çelik yapıları sayesinde kabloları mekanik darbelere ve dış etkenlere karşı korur. Ancak bu korumanın sürekliliği, yalnızca boruların değil, aynı zamanda bağlantı elemanlarının da doğru seçilmesi ve montajının standartlara uygun yapılmasıyla mümkündür.
2. Bağlantının Temel Amacı
EMT boruların bağlantısında üç ana hedef vardır:
-
Mekanik Süreklilik: Boruların titreşim, darbe veya çekme kuvvetleri altında ayrılmaması.
-
Elektriksel Süreklilik: EMT boruların iletken yapısı nedeniyle, devrenin koruyucu topraklama iletkeni (PE) olarak görev yapabilmesi için düşük dirençli bağlantı sağlamak.
-
Sızdırmazlık: Ortama göre nem, toz veya kimyasal girişini engellemek.
3. EMT Bağlantı Elemanları
3.1 Kaplinler (Couplings)
Kaplinler, iki EMT boruyu uç uca bağlamak için kullanılır.
-
Set-Screw Coupling: Boruların yan yüzeyinden geçirilen vidalar ile sabitlenir. Daha çok kuru iç mekanlarda kullanılır.
-
Compression Coupling: Boru ucunu sıkıştıran bir metal halka ile bağlantıyı sağlar. Nemli veya dış mekanlarda daha güvenlidir.
Mühendislik Notu:
Compression coupling, yüzey temas alanı daha geniş olduğundan elektriksel süreklilik açısından set-screw coupling’e göre daha düşük temas direncine sahiptir.
3.2 Rakorlar (Connectors)
Borunun pano, buat veya ekipmana girişinde kullanılır.
-
Set-Screw Connector: Vida ile sıkıştırılır, hızlı montaj sağlar.
-
Compression Connector: Sızdırmazlık ve elektriksel süreklilik açısından daha üstündür.
Mühendislik Notu:
NEMA 3R veya IP65 seviyesinde koruma gereken alanlarda compression tipi rakor kullanılması zorunlu hale gelir.
3.3 Dirsekler (Elbows)
EMT borular rijit olduğu için ani dönüşler gerektiğinde 45° ve 90° hazır dirsekler kullanılır.
-
Çekme kuvvetini azaltır.
-
Kabloların bükülme yarıçapına uygun montaj yapılmasını sağlar.
Mühendislik Notu:
Elektrik tesisat standartları (ör. NEC 358.26) gereği, kablonun çekilebileceği maksimum mesafe (pull length) hesaplanırken dirsek sayısı dikkate alınır. Çok sayıda 90° dirsek, kablo çekimini zorlaştırır.
3.4 Konduletler ve Döküm Buatlar
-
Boruların yön değiştirdiği, dağıtımın yapıldığı veya kablo çekme kolaylığı gereken noktalarda kullanılır.
-
İç hacmi sayesinde kabloya zarar vermeden dönüş sağlar.
Mühendislik Notu:
Konduletler aynı zamanda bakım ve test için erişim noktaları sunar. Bu yüzden uzun boru hatlarında belli aralıklarla kondulet konulması standartlarda tavsiye edilir.
4. Elektriksel Süreklilik ve Topraklama
-
EMT borular, doğru bağlantı yapıldığında ekstra bir topraklama iletkeni olmadan koruyucu iletken görevi görebilir.
-
Ancak bağlantı elemanlarının gevşemesi, yüksek direnç noktaları yaratabilir → bu durumda ısınma ve ark riski doğar.
-
Kritik tesislerde (ör. hastaneler, veri merkezleri) EMT boru kullanılsa bile ayrıca bir bakır PE iletken çekilmesi önerilir.
5. Montaj Standartları ve Uygulama
-
NEC (National Electrical Code) 358 ve UL 514 bağlantı elemanları için standartları belirler.
-
Türkiye’de ise TS EN 61386 kablo taşıma ve koruma sistemleri için referans alınır.
-
Montajda:
-
Bağlantılar sıkı olmalı, boşluk bırakılmamalıdır.
-
Galvaniz kaplama zarar görmemeli, aksi halde korozyon başlar.
-
Dirseklerde minimum bükülme yarıçapı korunmalıdır.
-
6. Sonuç
EMT boruların birbirine bağlanması yalnızca mekanik bir işlem değil, aynı zamanda elektriksel süreklilik ve güvenlik açısından kritik bir mühendislik uygulamasıdır.
-
Set-screw elemanlar → hızlı ve ekonomik çözümler
-
Compression elemanlar → yüksek güvenlik ve dış mekân çözümleri
-
Dirsekler ve konduletler → kablo çekme kolaylığı ve düzenli montaj
Doğru bağlantı elemanlarının seçilmesi, tesisatın hem ömrünü uzatır hem de elektriksel güvenliğini garanti altına alır.
;