- 5/ 9/ 2025
Exproof Standartlarına Göre EMT Boru Kullanımı
Exproof, patlayıcı ortamlarda kullanılmak üzere özel olarak tasarlanmış patlamaya karşı korumalı ekipmanlar ve sistemler için kullanılan bir terimdir. İngilizce “Explosion Proof” ifadesinden türemiştir. Bu tür ekipmanlar, gaz, buhar, toz gibi yanıcı maddelerin bulunduğu alanlarda kıvılcım, ark veya aşırı ısının patlama yaratmasını önleyecek şekilde üretilir.🔧 Exproof Ne Anlama Gelir?
“Exproof” ekipmanlar:
-
Kendi içinde bir patlama gerçekleşse bile bu patlamayı dış ortama yaymaz.
-
Alev sızdırmaz muhafazalarla tasarlanır.
-
EN, IECEx, ATEX gibi uluslararası standartlara uygunluk taşır.
🌍 Nerelerde Kullanılır?
Exproof ekipmanlar, aşağıdaki gibi endüstriyel ve tehlikeli ortamlarda kullanılır:
| Kullanım Alanı | Örnek Uygulama |
|---|---|
| Petrokimya Tesisleri | Exproof armatür, sensör, pano |
| Maden Ocakları | Alev sızdırmaz motor, kablo |
| Kimya Sanayi | Patlama korumalı butonlar |
| Gaz Dolum İstasyonları | Exproof armatür, borulama |
| Gıda ve İlaç Tesisleri | Tozlu ortama dayanıklı ekipmanlar |
🔐 Exproof Standartları
-
ATEX (Avrupa): ATEX 2014/34/EU Direktifi ile tanımlanır.
-
IECEx (Uluslararası): IEC 60079 standardına göre sınıflandırma yapılır.
-
Türkiye’de: “TS EN 60079” serisi ile uyumlu olması gerekir.
💡 Exproof ile Normal Ürün Arasındaki Fark Nedir?
| Özellik | Normal Ekipman | Exproof Ekipman |
|---|---|---|
| Patlama Riski | Göz önüne alınmaz | Özel tasarımla engellenir |
| Malzeme & Muhafaza | Standart | Kalın, alev sızdırmaz |
| Fiyat | Daha uygun | Daha maliyetli |
| Kullanım Alanı | Genel | Tehlikeli ve yanıcı ortamlar |
🚨 Uyarı
Exproof ekipmanlar yalnızca yetkili kişilerce monte edilmeli, yanlış kurulum ciddi güvenlik riski oluşturur.
EMT borular (Electrical Metallic Tubing) doğrudan Exproof (patlamaya karşı korumalı) kabul edilmez. Ancak kullanım koşulları ve ortamın sınıfına bağlı olarak bazı durumlarda uygun hale getirilebilir. Detaylandıralım:
🔧 EMT Borular Exproof mudur?
| Özellik | EMT Boru | Exproof Ekipman |
|---|---|---|
| Üretim amacı | Elektrik kablolarını korumak | Patlayıcı ortamda güvenliği sağlamak |
| Malzeme | İnce duvarlı galvaniz çelik | Kalın duvarlı döküm, paslanmaz veya özel alaşım |
| Alev ve gaz yalıtımı | Yok (tek başına) | Var (sızdırmaz contalar, özel bağlantılar) |
| Montaj şekli | Vidalı, bağlantı kutusuz veya geçmeli | Alev sızdırmaz kutularla ve Exproof rakorlarla |
🔥 Exproof Ortamlarda EMT Boru Kullanımı
-
Doğrudan yasak değildir, ancak:
-
Exproof ortamda yalnızca uygun aksesuarlarla birlikte kullanılabilir.
-
Sertifikalı konduletler, döküm buatlar, Exproof rakorlar ve contalı bağlantılar ile desteklenmelidir.
-
Gaz, buhar ve toz sınıfına göre ATEX veya IECEx uyumlu sistem kurulmalıdır.
-
🧯 Alternatif: Exproof için Uygun Boru Tipleri
| Boru Tipi | Exproof Uygunluğu |
|---|---|
| RMC (Rigid Metal Conduit) | ✅ Uygun (en yaygın) |
| IMC (Intermediate MC) | ✅ Uygun (orta kalınlık) |
| EMT | ⚠️ Koşullu (aksesuarla mümkün) |
| PVC Boru | ❌ Uygun değil (alev iletim riski) |
⚙️ Sonuç
EMT borular kendi başlarına Exproof değildir, ancak aşağıdaki şartlar sağlanırsa kullanılabilir:
-
Exproof sınıfında kondulet, buat, rako ve contalarla desteklenmiş olmalı.
-
Standartlara uygun montaj (TS EN 60079, ATEX) yapılmalı.
-
Gerekirse Exproof sertifikalı montaj ekibi tarafından uygulanmalı.
